İran-İsrail Gerilimi Akaryakıt Fiyatlarını Yükseltti
İran-İsrail savaşı, brent petrol varil fiyatlarının %7 civarında artmasına neden oldu. Bu durum ülkemizde, enerjiyi büyük oranda dışarıdan sağlayanların dikkatini çekti ve akaryakıt istasyonlarındaki fiyatlar 2 gün içinde değişti. CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi olarak, İran-İsrail gerilimi sonrasında akaryakıt fiyatlarındaki artışları vurguladı.
Devlete Bir Depo da Doldurulacak
Bakırlıoğlu, akaryakıt ürünlerindeki sabit ÖTV miktarlarının altı ayda bir otomatik olarak arttığını belirterek şunları söyledi:
“Geçen hafta, İran-İsrail gerginliği nedeniyle hem benzin hem de motorinde ardışık zamlar yaşandı. Bir hafta içinde artan akaryakıt fiyatları, doğrudan aylık enflasyonu 0.20 puan etkiliyor. Bu da demek oluyor ki zamlar kaçınılmaz. Tabelalardaki 50’li rakamlara alışmamız gerekecek gibi görünüyor. Unutulmaması gereken bir diğer nokta ise, 3 Temmuz’da Cumhurbaşkanı’nın aksi bir karar almadığı takdirde akaryakıt, tütün ve alkol ürünlerinde otomatik olarak ÖTV artışı gerçekleşecek. Yani yeni bir zam daha kapıda. Vatandaş, kendi depolarını doldururken bir depo da devlete dolduruyor.”
Tabelalar Değişirken Zam Yetişemiyor
Bakırlıoğlu, akaryakıt ve enerji fiyatlarındaki artışın diğer ürün fiyatlarını ve dolayısıyla enflasyonu da etkilediğine dikkat çekti. ÖTV artışının fiyatları daha da yükselteceğini belirten Bakırlıoğlu, “Geçtiğimiz hafta hem benzin hem de motorine zam gelmişti. Bugün yine zam var. Vatandaş tabelaların hızına yetişemiyor. Hükümetin bu duruma el atması gerekiyor. İlk adım olarak 3 Temmuz’da planlanan ÖTV artışının durdurulması gerekiyor. Daha sonra uluslararası piyasalardaki gelişmelere paralel olarak eşel mobil sistemi yeniden getirilebilir” dedi.
Hazine Akaryakıt Gelirlerinden Vazgeçmeli
Bakırlıoğlu, hükümetin yıl sonu enflasyon hedeflerini tutturmak istiyorsa Hazine’nin akaryakıtta sabit ÖTV gelirlerinden vazgeçmesi gerektiğini belirtti. Geçen yıl, petrol ve doğalgaz ürünlerinden alınan ÖTV’nin bütçe hedefinin %88’ini oluşturarak 398.1 milyar lira gelir elde edildiğini vurgulayan Bakırlıoğlu, şunları söyledi:
“Bu yılın ilk beş ayında ise 534.9 milyar liralık bütçe hedefinin yalnızca %34’üne ulaşılarak 182.6 milyar lira gelir elde edildi. Haziran ayında Yİ-ÜFE artışı %1 olduğunda, benzin, motorin ve LPG için sabit ÖTV artış oranı %14.05 olacak ve KDV dahilinde benzinin fiyatı 2.2 TL, motorinin fiyatı 1.89 TL ve LPG’nin fiyatı 1.55 TL artacak. Eğer Yİ-ÜFE aylık %2 artarsa; benzin fiyatı 2.38 TL, motorin fiyatı 2.05 TL ve LPG fiyatı 1.68 TL artacak. Bu zamansız artışlara müdahale edilmezse, vatandaş hem benzin fiyatlarındaki düşüşle karşılaşacak hem de genel olarak tüm sektörlerde zam dalgası yaşanacak. Mayıs ayı verilerine göre, vatandaş 1 litre benzin alırken 19.9 liralık ürüne ve 19.6 liralık vergiye ödeme yapmaktadır. Yani vatandaş araba alırken de devlete vergi ödüyor. Geldiğimiz noktada vatandaş, kendi depolarını doldururken, bir depo da devlete dolduruyor durumunda.”
İktidar Sorumluluk Almalı
Bakırlıoğlu, enflasyonla mücadele kapsamında, ulaşım harcamalarının %15.34’ünün ağırlığını taşıdığını belirtirken, şunları ekledi:
“Mayıs ayında ulaşım harcamaları %2.66 arttı ve bu artış enflasyondaki %0.4’lük payı oluşturdu. Bu veriler, akaryakıttaki fiyat artışının enflasyondaki artışa olumsuz etki yaptığını göstermektedir. Bu durumda iktidarın enflasyonla mücadeleye katkı sağlaması gerekiyor. İktidarın, talebi kısarak ücretleri artırmadan enflasyonla mücadele stratejisinin dar gelirli, emekli, işçi ve ücretli kesimi olumsuz etkilediğini görmekteyiz. Artık iktidarın sorumluluk alıp bu zam politikasından vazgeçmesi gerekiyor. Bu otomatik zamlardan vazgeçmenin maliyeti yaklaşık 45 milyar lira olacak. Geçmiş yıllarda silinen yandaş şirketlerin vergi borcu ise 660 milyar lirayı bulmaktadır. Eğer bu ÖTV artışı yürürlüğe konursa, hem vatandaşın alım gücü azalacak hem de enflasyonla mücadelede ciddi sıkıntılar yaşanacaktır.”
