Gökmen Mert KURAL
Asya’nın güneyinde sular durulmuyor. Geçen hafta Çin sahil güvenliğinin tartışmalı bir şekilde Güney Çin Denizi’nde Filipinli bir ikmal teknesine tazyikli su kullanmasıyla başlayan gerginlik, ekonomiye de yansıdı. Daha önce defalarca tartışmalı bölgeler konusunda karşı karşıya gelen Manila ve Pekin yönetimi bu kez bir projenin iptaliyle sonuçlandı. Ancak bu kez devrede ABD var. ABD’nin ambargoya aldığı 24 Çinli firmadan biri olan CCCC, Filipinler’de kazandığı ihaleden oldu. Filiğin Hükümeti, milyarlarca dolarlık büyüklüğü olan başkentteki Manila Körfezi’nin 22 arazi ıslah projesini askıya alma kararı aldı. Ancak bu hareket, ABD’nin Manila Büyükelçisi’nin Çinli inşaat şirketi China Communications’ın (CCCC) projede çevresel etkisi konusunda endişeli olduğunu açıklamasının ardından geldi. Filipinler Çevre ve Doğal Kaynaklar Departmanı (DENR) sekreteri Maria Antonio Yulo-Loyzaga, yaptığı açıklamada projeler için Çevresel Uygunluk Sertifikalarının ve alan izinlerinin verildiği uygunlukları incelediklerini söyledi.
10 MİLYAR DOLARLIK PROJEYİ DE İPTAL ETMİŞTİ
Filipinler 2021 yılında da Çin devletine ait CCCC’nin kazandığı 10 milyar dolarlık havalimanı projesini iptal etmişti. Bu iptal de Devlet Başkanı Rodrigo Duterte’nin Pekin’e yönelik politika değişikliğine yönelik ilk işaret olmuştu.
Çin’in trilyon dolarlık projesi Bir Kuşak Bir Yol adlı çalışmanın en müteahhitlerinden biri olan CCCC hakkında daha önce rüşvet ve dolandırıcılık suçlamaları yapılmıştı.
DOLANDIRICILIKLA SUÇLANMIŞTI
2009’da Dünya Bankası Grubu, CCCC’yi Filipinler Ulusal Karayolları İyileştirme ve Yönetim Projesi’nin 1. Aşaması kapsamında dolandırıcılık uygulamaları nedeniyle 2017’ye kadar yasaklamıştı.
Ağustos 2020’de ABD Ticaret Bakanlığı, Güney Çin Denizi’ndeki yapay adaları militarize etmeye yönelik inşaat çalışmaları nedeniyle CCCC’yi kara listeye almıştı. Önceki gün de ABD Başkanı Joe Biden, ABD’nin Çin’deki belirli ulusal güvenlik teknoloji ürünleri yatırımlarını yasaklayacak ve bazı yatırım işlemlerinin bildirilmesini gerektirecek kararname çıkardı.
EMLAK KRALİÇESİ SERVETİNİN %84’ÜNÜ 2 YILDA YİTİRDİ
Son dönemde Çin’de yaşanan emlak balonuna iptal edilen projelerin eklenmesiyle, Pekin yönetiminin yaşanacak zor duruma karşı nasıl hazırlanacağı bilinmiyor.
Çinli emlak devi Evengrande gecikmiş kazanç raporunda, son iki yılda 81 milyar dolar zarar bildirirken, bir başka Çinli emlak devi Country Garden, bu yılın ilk altı ayında 7,6 milyar civarında kayıp yaşayabileceğini açıklamıştı. Çinli emlak devi Country Garden’ın patronu olan Yang Huiyan, şirketindeki sorunlar yüzünden Haziran 2021’den bu yana servetinin yüzde 84’ünü yani yaklaşık 29 milyar dolarını kaybetti.
